Steven Wilson - 4.5 [2016]

Reakcje na kolejne wydawnictwo Stevena Wilsona można w zasadzie przewidzieć zanim jeszcze płyta trafia na półki sklepowe. Niektórzy narzekają, że Wilson ani na chwilę nie daje o sobie zapomnieć i ciągle podtyka fanom coś, na co ci mogą wydać pieniądze, nawet jeśli nie do końca jest to nowy materiał. Inni zaś biorą wszystko w ciemno i są gotowi rozpływać się w zachwycie zanim wybrzmi choćby jedna nuta nowego krążka – w końcu to Steven. Steven nie nagrywa rzeczy nieboskich, prawdaaaaa? Jedni i drudzy nie powinni chyba czytać dalej tego tekstu, ale jeśli należycie do grupy nieuprzedzonych i niefanatyzujących, otwartych, lecz niezaślepionych, to zapraszam do poznania kilku twarzy Stevena Wilsona składających się na 4¹/₂.

To wydawnictwo reklamowane jest jako EP-ka, ale długością podchodzi pod dużą (choć dość krótką jak na obecne standardy) płytę. Sześć kompozycji, które wypełniają ten przejściowy album między czwartą a piątą solową płytą Wilsona, to pamiątki z poprzednich sesji nagraniowych. Oficjalnie wiemy, że cztery z tych utworów to pozostałości po sesji Hand.Cannot.Erase., jeden numer to rzadki „kruczy” okaz, zaś zamykające płytę Don’t Hate Me to oczywiście nowa (lekko wolniejsza i ozdobiona urokliwymi wokalami Ninet Tayeb, która pojawiła się już na wspomnianej ostatniej „pełnoprawnej” płycie solowej Wilsona) wersja starego numeru Porcupine Tree. To powinno dać spore pojęcie o klimacie, w jakim obraca się bosonogi Stefan na nowym krążku, ale nie do końca tak jest. Nie ma wątpliwości co do otwierającego płytę My Book of Regrets. Ten numer jest tak przesiąknięty klimatem ostatniej solowej płyty Wilsona, że nie mógł powstać w innym okresie. Zresztą fani znają już to nagranie, bo choć nie zostało skończone na czas przy okazji wydania „rąsi”, jest grane na żywo (zresztą wersja z tej płyty to właśnie nieco „podrasowane” nagranie koncertowe). Gdyby na Facebooku zrobić profil „typowy Wilson”, to ten numer mógłby sączyć się z głośników po wejściu na niego. Lekki, luzacki klimat przechodzący w dynamiczniejsze momenty (czasem krótsze, innym razem rozwijające się w dłuższe popisy instrumentalistów), które nie pozwalają tak całkiem odpłynąć w błogość przy odsłuchu. Czy nie to właśnie charakteryzuje sporą część zeszłorocznego albumu Stevena? W dodatku brak typowej „piosenkowej” struktury (choć z chwytliwym refrenem) i spora przestrzeń w konstrukcji tej kompozycji pozwalają wszystkim muzykom biorącym udział w nagraniach na chwilę „szaleństwa”. Można też zakładać, że Happiness III faktycznie zostało nagrane w trakcie tych samych sesji, choć zaczątki tego utworu sięgają czasów Deadwing, co zresztą też trochę słychać. Ale to jest właśnie taki nieco lżejszy, „przyjemniejszy” Wilson z ostatniej płyty, choć numer sprawia wrażenie niedokończonego, tak jakby zabrakło pomysłu na jakieś rozwiązanie.

Część „krucza” sprowadza się oficjalnie do subtelnego, instrumentalnego Year of the Plague. Wilson wspominał, że to numer, który świetnie nadałby się na ścieżkę dźwiękową do jakiegoś filmu i coś w tym może być. Takie Wilsonowe „pejzaże” dobrze znamy, a bijąca z tego utworu nostalgia i jakiś przejmujący smutek każą wierzyć, że to faktycznie sesja do The Raven That Refused to Sing. Na tym kończą się oczywistości czasowe, bo choć zarówno Sunday Rain Sets In jak i Vermillioncore są oficjalnie wymieniane jako kompozycje także pochodzące z sesji do Hand.Cannot.Erase., jakoś średnio chce mi się w to wierzyć, bo brzmią nawet bardziej „kruczo” niż Year of the Plague. Oczywiście wciąż musimy pamiętać, że to Wilson i jego zespół – nagrania z jednej sesji mają prawo brzmieć jak coś z innego okresu (zresztą niezbyt przecież odległego), ale te dwie ostatnie płyty Stevena brzmią tak diametralnie różnie, że trudno mi uwierzyć, że te dwie kompozycje nie powstały jednak w „kruczym” okresie. Sunday Rain Sets In w dużej mierze opiera się na pięknym klawiszowym tle granym przez Adama Holzmana i nieco tajemniczym, „ciarogennym” uderzaniu w struny gitary, aż do punktu kulminacyjnego, gdy nagle dostajemy po uszach i mózgu chwilowym mocnym uderzeniem, które natychmiast się wygasza – niczym gejzer, który przez 2-3 minuty delikatnie wrze pod powierzchnią, by nagle z całej siły przez kilka sekund wyrzucić z siebie gorącą wodę i parę. Vermillioncore to z kolei połączenie ponurego, tajemniczego klimatu The Raven… z mocnym, bardzo dynamicznym, niemal drum ‘n’ bassowym podkładem (granym jednak przez jak najbardziej żywego Craiga Blundella, nie przez maszynę), świetnym ambientowym tłem klawiszowym i mocniejszymi fragmentami, które przywodzą mi na myśl flirty Wilsona z dynamiczny progresywnym metalem z okresu Deadwing. To moja ulubiona kompozycja na 4¹/₂, która zupełnie nie brzmi jak cokolwiek z sesji do Hand.Cannot.Erase., więc ściemniasz Stefan!

Oczywiście temu wydawnictwu brakuje nieco spójności. Musi tak być, skoro nagrania pochodzą z rożnych sesji nagraniowych (choć nie tak odległych od siebie czasowo) i nie łączy ich wiele poza osobą autora i składem, który się na nich pojawia. To jest trochę wyprzątanie magazynu, ale też trzeba przyznać, że nie są to dawno przeterminowane produkty, z których każdym dostępnym otworem radośnie wybiega na świat pleśń. Co najwyżej towar lekko zakurzony na opakowaniu, który jednak jeszcze całkiem nieźle smakuje. Materiał raczej dla tych, którzy muszą mieć wszystko, co wydaje Steven Wilson, bo i taki chyba był zamysł autora, ale z drugiej strony nie jest to też ten typ płyty, którą kupuje się z bólem serca na samym końcu, kiedy już zebrało się wszystko inne, „bo kolekcja musi być pełna”. Zakup tej płyty bólu na pewno nie sprawi, bo na pewno nie można tu mówić o niewypale. To po prostu taki przyjemny przerywnik, który ma umilić oczekiwanie na kolejny „prawdziwy” album solowy tym, którzy czekać na niego chcą. Ci, którzy nie chcą, powinni znaleźć sobie lepsze zajęcie w życiu, niż narzekanie na istnienie płyt, którymi i tak nie są zainteresowani.

--

Zapraszam na współprowadzoną przeze mnie audycję Nie Dla Singli w każdą sobotę o 20

http://zak.lodz.pl - tu można nas słuchać
http://facebook.com/niedlasingli - a tu z nami porozmawiać w trakcie audycji
oraz na prowadzoną przeze mnie audycję Lepszy Punkt Słyszenia w radiu Rock Serwis FM w każdy piątek o 22 (powtórki w soboty o 14)
http://rockserwis.fm - tu można mnie słuchać
http://facebook.com/lepszypunktslyszenia - a tu porozmawiać ze mną w trakcie audycji