Marillion - F.E.A.R. [2016]

Do momentu, w którym dostałem wiadomość o możliwości przeprowadzenia wywiadu z grupą Marillion w związku z odwiedzinami muzyków w Warszawie w ramach press touru, jakoś niespecjalnie interesowałem się nową płytą grupy. Wiedziałem, że ma się ukazać, słyszałem pierwsze nagranie, które oficjalnie zostało udostępnione słuchaczom i stacjom radiowym (nie czułem się powalony), ale entuzjazmu we mnie jakoś nie było. Prędzej czy później sięgnąłbym po ten krążek , przesłuchałbym go kilka razy i pewnie napisał tu parę słów, ale płyta ta zdecydowanie nie byłaby na szczycie priorytetów blogowych. Jednak przed rozmową z zespołem wypadałoby się przygotować, żeby móc o tym nowym krążku porozmawiać i nie pytać o Kayleigh oraz o to, co myślą o polskiej publiczności (moja ulubiona pozycja z listy najbardziej żenujących pytań, jakie można zadać w trakcie wywiadu z muzykiem). I choć początki mojej znajomości z F.E.A.R. nie należały do najłatwiejszych, po niemal tygodniu i ładnych paru odsłuchach całości mogę stwierdzić, że jednak udało im się przekonać mnie do tego nowego wydawnictwa.

Trzon płyty stanowią oczywiście trzy kilkunastominutowe kolosy. Można by kłócić się, czy na pewno każdy z tych utworów musiał koniecznie być aż tak długi i czy czasem momentami panowie nie przeciągają tych numerów nieco na siłę, ale skoro uznali, że te historie wymagają aż tyle przestrzeni, by dobrze je opowiedzieć, to wypada się z tym osądem zgodzić. El Dorado powala przede wszystkim kapitalnym, nieco mrocznym klimatem, świetnym brzmieniem instrumentów klawiszowych, które tak naprawdę prowadzą cały ten numer, oraz fantastycznie rozkręcającą się częścią czwartą, zatytułowaną F E A R. Co ważne – i dotyczy to w zasadzie całej płyty – wokal Steve’a Hogartha naprawdę robi tu wrażenie. To fajny gość, ale jakoś nigdy nie byłem w stanie zachwycać się na dłuższą metę jego pomysłem na śpiewanie. No po prostu nie biorą mnie te jego nieco histeryczne zaśpiewy i nic na to nie poradzę. Ale w tym numerze, jak i na całej płycie, jest ich jakby mniej. Całość jest bardziej klimatyczna, stonowana, bez wybuchów. To dobry pomysł. Dziewiętnastominutowe The Leavers to moja ulubiona kompozycja na płycie – zwłaszcza jej trzy pierwsze części. Fantastyczny początek zdominowany przez żywe brzmienia klawiszy i ksylofonu wyrywa z tego nieco posępnego nastroju, który dominuje na krążku. Końcówka fragmentu zatytułowanego Vapour Trails in the Sky klimatem przywodzi mi na myśl nagrania Lunatic Soul. Jest oszczędnie, ale bardzo klimatycznie i świeżo. W części The Jumble of Days w końcu na pierwszy plan wysuwa się gitara Steve’a Rothery’ego. Mniej jej na tym albumie niż zwykle, przynajmniej z przodu miksu. Czy to dobrze? Na pewno jest to jakaś odmiana. O tym, że to gitarzysta genialny, nie trzeba nikogo przekonywać, więc może dobrze się stało, że dla odmiany na tym albumie jest dłuższymi fragmentami na dalszym planie, schowany z instrumentami klawiszowymi. Zawsze to szansa na nieco inne podejście do twórczości grupy.

autorzy płyty z autorem tekstu

Ostatnim z długensów jest The New Kings – pierwszy utwór, który poznaliśmy. I według mnie… no może „najsłabszy” to złe słowo, ale najmniej ciekawy, bo zbyt przewidywalny. Po pierwszym odsłuchu miałem wrażenie, że niby wszystko przyjemnie płynie, że jest po prostu ładnie, ale wszystko to już słyszałem w innych długich kompozycjach grupy z ostatniego ćwierćwiecza. I zdania nie zmieniam, choć muszę przyznać, że pomysł, by słowa „fuck everyone and run” – czyli rozwinięcie tytułowego skrótu – śpiewać delikatnym falsetem, a nie wykrzyczeć je ile sił w gardle, był kapitalny. Taki kontrast czyni przesłanie jeszcze mocniejszym. To zresztą bardzo mocna płyta w warstwie tekstowej. Tak musiało być. Spośród wszystkich albumów Marillion to właśnie ten album jest najbardziej nasycony tematyką społeczną, polityczną i religijną. Oczywiście to nie pierwszyzna dla tej grupy, ale muzycy Marillion chyba nigdy nie wchodzili w ten temat na taką skalę. Nic dziwnego, czasy mamy, jakie mamy. Sprawa uchodźców (Steve Hogarth w trakcie wywiadów zwracał uwagę na dramat ludzi de facto uwięzionych w obozie w Calais), wojny na tle religijnym, planowane wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej – ostatnie lata dały autorom tekstów, którzy lubią tego typu tematykę, olbrzymie pole do popisu. Co ciekawe, wiele z tych tekstów powstało nie w ostatnich miesiącach, a dwa czy trzy lata temu. A wracając do The New Kings – moją uwagę w największym stopniu zwróciło kapitalne, gęste organowe tło w pierwszej części oraz fragment ostatni – Why Is Nothing Ever True – najbardziej dynamiczna, najgęstsza brzmieniowo część płyty, w także… chyba fragment najbardziej nawiązujący swoim klimatem do wczesnych krążków Marillion. Taki trzyipółminutowy powrót do przeszłości w bardzo dobrym stylu.

Oprócz trzech kolosów mamy też trzy numery krótsze, choć w zasadzie należałoby napisać – dwa i pół. Ostatni utwór ma bowiem niecałe dwie minuty, w dodatku jest to jakby epilog do The Leavers. Living in F E A R całkiem nieźle się rozkręca i pod koniec buja niemal gospelowym zaśpiewem, a White Paper – opowieść o starzeniu się i akceptowaniu tego procesu – to momentami nawet dość dynamiczna rzecz jak na ten album, choć należy wziąć pod uwagę to, że generalnie jest to krążek bardzo stonowany, więc w kontekście tej dynamiki konkurencji za bardzo nie było. I choć oba utwory są nieco przystępniejsze od reszty kompozycji – choćby z racji długości – trudno nazwać je kawałkami przyjaznymi stacjom radiowym. Na F.E.A.R. nie ma bowiem typowego singla, czegoś w rodzaju Don’t Hurt Yourself, The Uninvited Guest czy Man of a Thousand Faces, co natychmiast wpadałoby w ucho. Owszem – refren Living in F E A R jest dość chwytliwy, ale to raczej chwilowy przebłysk przebojowości.

Nie jestem wyznawcą Marillion. Nie łykam wszystkiego, co zespół zrobi, nie zachwycam się każdym niuansem w muzyce grupy. Przyznaję, że muzycznie dużo bliżej mi do klimatów, które grupa prezentowała na pierwszych czterech albumach z WiadomoKim na wokalu. Ale przyznaję też, że wśród moich ulubionych kompozycji Marillion są utwory nagrane już z h, mimo że – jak już pisałem – wielkim fanem jego wokalnych interpretacji nigdy nie byłem. Nie rzuciłem się zatem na ten nowy album z wielką nadzieją na… cokolwiek. Byłem przygotowany na to, że znajdę tu fragmenty, które bardzo mi się spodobają, ale całość pewnie trochę mnie wynudzi, zwłaszcza że płyta trwa niemal 70 minut, a to nigdy nie wróży dobrze w przypadku moich kontaktów z muzyką. I w zasadzie moje przewidywania w dużej części były trafne. Z tym wyjątkiem, że fragmentów, które mi się spodobały, jest więcej, niż sądziłem. Już przynajmniej kilka razy natknąłem się na opinię, że F.E.A.R. to najlepszy album tego wcielenia Marillion obok Brave i Marbles. Co prawda nie wszystkim płytom nagranym z Hogarthem poświęciłem tyle uwagi, co tej najnowszej, i stąd mój osąd może być nieco zaburzony, ale jestem skłonny przychylić się do tego zdania. To bardzo równa płyta. Może trochę zbyt długa, biorąc pod uwagę jej stonowany, dość ponury wydźwięk, ale mimo wszystko warta uwagi. Po sporo ponad 30 latach od debiutanckiej płyty i 27 od zmiany na kluczowym stanowisku wokalisty ten zespół wciąż ma coś do powiedzenia i jeśli zarówno wśród dziennikarzy muzycznych jak i fanów pojawiają się głosy, że to jeden z najbardziej udanych albumów w dorobku formacji, to na pewno głosów takich lekceważyć nie można, bo nie jest to chleb powszedni w przypadku muzyków z tak dużym stażem.

--

Zapraszam na prowadzoną przeze mnie audycję Lepszy Punkt Słyszenia w radiu Rock Serwis FM w każdy piątek o 21 (powtórki w soboty o 13)
http://rockserwis.fm - tu można mnie słuchać
http://facebook.com/lepszypunktslyszenia - a tu porozmawiać ze mną w trakcie audycji

Zapraszam też na współprowadzoną przeze mnie audycję Nie Dla Singli w każdą sobotę o 20

http://zak.lodz.pl - tu można nas słuchać
http://facebook.com/niedlasingli - a tu z nami porozmawiać w trakcie audycji